Przestajemy myć ręce. Nie boimy się już koronawirusa?

Pandemia koronawirusa sprawiła, że zaczęliśmy bardziej dbać o higienę rąk. Amerykanie zaczęli je myć dwa razy częściej niż w czasach przed COVID-19. Polacy również. Niestety, wygląda na to, że znowu zapominamy o regularnym myciu rąk. Częściej to się zdarza mężczyznom niż kobietom, choć to akurat jest niezależne od panujących okoliczności.

Gdy wybuchła pandemia koronawirusa, wszyscy przypomnieliśmy sobie o higienie rąk. O tym, że mycie rąk przez kilkadziesiąt sekund jest koniecznym i jednym z najmniej wymagających elementów profilaktyki związanej z COVID-19, informowały plansze w każdej niemal toalecie. Żeby dodatkowo ułatwić sobie ten proces, szukaliśmy pomysłów na to, żeby spełnić wymóg czasowy. W Polsce było to m.in. dwukrotne zaśpiewanie fragmentu przeboju zespołu Bajm „Biała armia”. W Stanach Zjednoczonych wykorzystywano w tym celu utwór „Happy Birthday”.

Ponowne zakażenia COVID-19. Można zachorować nawet trzeci raz. Jak to możliwe?

Zadziałało. Badanie przeprowadzone w czerwcu przez amerykańskie Centers for Disease Control and Prevention wykazało, że tamtejsi obywatele myją ręce dwa razy częściej niż przez pandemią.

– Pracownicy naszego szpitala, nie wiedząc, czy ktoś jest zarażony COVID-19 czy nie, do kwestii higieny rąk podchodzili bardzo poważnie – mówiła wtedy współautorka badania, dr Emily Landon, specjalistka ds. chorób zakaźnych z University of Chicago Medical Center.

Jak to wyglądało w Polsce? Podobnie. W marcu ubiegłego roku pojawiły się badania, z których wynikało m.in. że zmniejszył się odsetek ludzi, którzy myją ręce maksymalnie trzy razy dziennie. Przed wybuchem pandemii robiło to 19 proc badanych, a w czasie koronawirusa już tylko 4 proc.

Z kolei grupa osób, która myje ręce więcej niż 16 razy dziennie, wzrosła z 9 do 28 proc.

Pandemia wygasa. Przestajemy dbać o higienę

Wygląda jednak na to, że część z nas wróciła do starych nawyków. Badanie opublikowane niedawno w „JAMA Internal Medicine” pokazało, że po zaledwie czterech miesiącach wśród personelu medycznego, techników i osób sprzątających pracujących w amerykańskich szpitalach wskaźnik codziennego mycia rąk wrócił do 51,5 proc. Wcześniej było to ponad 90 proc.

Mycie rąk może chronić przed wirusami. Jak robić to skutecznie?

Ogólnokrajowe badanie przeprowadzone w styczniu w USA wykazało, że tylko 57 proc. Amerykanów myje ręce sześć lub więcej razy dziennie – m.in. po skorzystaniu z toalety, przed jedzeniem czy po powrocie do domu z podróży. W początkowych tygodniach pandemii ta liczba wynosiła 78 proc.

– Higiena rąk to nawyk. To jak zapinanie pasów, zdrowe odżywianie lub regularne ćwiczenia. To coś, do czego trzeba się przyzwyczaić – skomentowała te wyniki dr Landon.

Kobiety myją ręce częściej niż mężczyźni

Badania wykazały też, że Amerykanie często kłamią, jeśli chodzi o mycie rąk. – Nikt z nas nie chce być postrzegany jako brudas, więc jesteśmy skłonni kłamać, że umyliśmy ręce po wyjściu z łazienki – powiedziała Landon. Zdaniem Jona Dommisse, zajmującego się badaniami związanymi z nawykami mycia rąk, częściej kłamią kobiety. Chcą uniknąć wstydu związanego z posądzeniem o brak higieny, natomiast mężczyźni raczej nie przykładają wagi do tego, czy umyli ręce.

Jak skończy się pandemia COVID-19? Dwa scenariusze. Specjaliści oceniają

Podobne wnioski mają eksperci CDC. „Niezależnie od okoliczności, mężczyźni rzadziej niż kobiety pamiętają o myciu rąk przed jedzeniem w restauracji, przed przygotowaniem posiłków, po skorzystaniu z łazienki czy po wystąpieniu objawów ze strony układu oddechowego” – piszą w raporcie.

Dommisse zwraca uwagę jeszcze na inny aspekt związany z higieną – zjawisko „spłucz i uciekaj”. – „Spłucz i uciekaj” ma miejsce wtedy, gdy po wyjściu z publicznej łazienki, nie poświęcasz w ogóle uwagi użyciu mydła. Po prostu spłukujesz ręce i uciekasz z toalety – mówi ekspert.

W kwietniu 2020 r. przyznawało się do tego 27 proc. Amerykanów, w styczniu tego roku już 48 proc.

Powyższe dane dotyczą Amerykanów. Nie ma badań, które mówiłyby o zmianie nawyków u Polaków, ale można przypuszczać, że sprawa wygląda podobnie.