W związku z rozprzestrzenianiem się w Polsce koronawirusa SARS-CoV-2 kilka razy pojawił się termin „choroby współistniejące”. Czym są choroby współistniejące i kiedy występują?

Choroby współistniejące, czyli wielochorobowość

Wielochorobowość to jednoczesne występowanie u pacjenta dwóch lub więcej schorzeń. Do określania wielochorobowowści używa się takich określeń, jak choroby współistniejące, schorzenia współistniejące czy współchorobowość. Ja podaje dr n. med. Karolina Piotrowicz najważniejszym czynnikiem wielochorobowości jest wiek. Wraz z wiekiem zwiększa się liczba chorób przewlekłych i problemów medycznych, a także niepełnosprawności wynikających typowo z podeszłego wieku.

Dokładne czynniki ryzyka występowania chorób współistniejących nie zostały poznane. Oprócz wieku, na rozwój chorób współistniejących wpływ mogą mieć również takie czynniki, jak: przewlekłe zakażenia, stany zapalne, zaburzenia metaboliczne, zmiany ekologiczne, podatność genetyczna i czynniki jatrogenne (błędy personelu medycznego, które szkodzą pacjentowi).

Ponadto kobiety i osoby o niższym statusie społeczno-ekonomicznym wydają się szczególnie podatne na rozwój chorób współistniejących, chociaż przyczyny tego stanu rzeczy nie zostały jeszcze dokładnie zbadane. W 10-letnim badaniu przeprowadzonym w Finlandii wykazano, że czynnikami predysponującymi do wystąpienia wielochorobowości u osób zdrowych było palenie tytoniu, brak aktywności fizycznej, wysoki wskaźnik masy ciała. U mężczyzn dodatkowymi czynnikami było nadciśnienie tętnicze i niski poziom wykształcenia.

Choroby współistniejące przy różnych schorzeniach

Różne choroby powodują, że pojawiają się choroby współistniejące. W niewydolności serca z zachowaną frakcją wyrzutową najczęstszymi chorobami współistniejącymi są choroba niedokrwienna serca, migotanie przedsionków, nadwaga, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, przewlekła obturacyjna choroba płuc i niedokrwistość.

Pacjenci z wrodzonymi wadami serca mogą chorować jednocześnie na nadciśnienie tętnicze, choroby tarczycy, zaburzenia psychiczne i neurologiczne, przewlekłe choroby płuc czy udar mózgu. Choroby współistniejące pojawiają się także u osób chorujących na nowotwory. Choroby reumatyczne idą w parze z chorobami serca i naczyń, toczniem i łuszczycowym zapaleniem stawów. U pacjentów z niewydolnością nerek częstą chorobą współistniejącą jest choroba wieńcowa.

Szacuje się, że w Unii Europejskiej co najmniej 50 mln osób cierpi na wielochorobowość, a liczba ta będzie wzrastać wraz ze starzeniem się społeczeństwa. Choroby współistniejące zmniejszają oczekiwaną długość życia, wpływają na jego jakość i zdolność do pracy. Zwiększają też ryzyko hospitalizacji.

Choroby współistniejące a koronawirus SARS-CoV-2

Koronawirus SARS-CoV-2 powoduje chorobę COVID-19. W 80 proc. przypadków zarażenia koronawirusem chory przechodzi chorobę łagodnie. Niestety są czynniki, które sprawiają, że choroba może mieć ciężki przebieg i prowadzić do śmierci. Na swoim Instagramie lekarz Łukasz Durajski, znany jako Doktorek Radzi opublikował wykres, który pokazuje ryzyko zgonu pacjentów z COVID-19, którzy cierpią z powodu innych schorzeń.

Największe ryzyko śmierci mają pacjenci z chorobami serca (10,5 proc.), cukrzycą (7,3 proc.), przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (6,3 proc.), a także nadciśnieniem i nowotworami. Z badań wynika, że w grupie najwyższego ryzyka, jeśli chodzi o śmiertelność są osoby po 80. roku życia.