Czy noszenie okularów chroni przed infekcją koronawirusem? Najnowsze badanie chińskich naukowców

Chińscy naukowcy odkryli, że osoby, które noszą okulary mogą być w mniejszym stopniu narażone na infekcję koronawirusem. Mniejsza liczba zakażeń nie jest oczywiście skutkiem wady wzroku, ale noszenia szkieł. Niestety, badania przeprowadzone na małej grupie pacjentów, do tej pory nie doczekały się niezależnego potwierdzenia. Dlatego świat medyczny podchodzi do nich z dystansem i nie planuje zachęcać nas do profilaktycznego zakładania okularów ochronnych lub gogli.

Niski odsetek krótkowidzów chorych na koronawirusa w prowincji Hubei

Autorzy badania, opublikowanego w czasopiśmie okulistycznym „JAMA Ophthalmology”, zauważyli, że od wybuchu epidemii koronawirusa w Wuhan w grudniu 2019 r. do szpitala przyjęto niewielu pacjentów chorych na COVID-19 i noszących okulary. Zdecydowali więc przeprowadzić wywiady na temat okularów ze wszystkimi hospitalizowanymi.

Wykazały one, że tylko 16 (5,8 procent) z 276 chorych na koronawirusa ponad osiem godzin dziennie nosiło okulary. Kolejnym krokiem było ustalenie, że wszyscy byli krótkowidzami.

Dlatego naukowcy postanowili sprawdzić odsetek osób z krótkowzrocznością w prowincji Hubei, gdzie znajduje się szpital. Okazało się, że wynosi on 31,5 procent. Zatem odsetek hospitalizowanych na COVID-19 krótkowidzów był ponad pięć razy niższy, w stosunku do populacji tej prowincji.

Wyniki chińskiego badania są intrygujące, ale tak jak w przypadku wszystkich pojedynczych badań, należy podchodzić do nich z dużą dozą ostrożności. Chociaż osłanianie oczu jest ważnym elementem ochrony osobistej, zgłoszona w badaniu różnica poziomu zakażeń zastanawia… Nie oznacza to, że wyniki są naciągane, ale dopóki nie zostaną potwierdzone w kolejnych analizach, eksperci nie zalecają zakładania do kompletu z maseczką okularów.

To prawda, że koronawirus wnika do organizmu przez oczy

Jednym z kluczowych momentów każdej infekcji jest wniknięcie patogenu do organizmu. Większość naszego ciała osłania skóra, która skutecznie zatrzymuje wirusy i bakterie. Natomiast o wiele cieńsze „membrany” pokrywają drogi oddechowe, układ pokarmowy oraz oczy. Ich rolą jest przepuszczanie do wnętrza organizmu elementów, takich jak tlen, żywność, a w przypadku oczu – światła. Niestety, wirusy nauczyły się wykorzystywać tę drogę i dlatego osłaniamy nos, usta i oczy za pomocą środków ochrony osobistej.

Atakują nas wirusy przenoszące się w powietrzu w aerozolach, jednak docierają one do słabej chronionych miejsc głównie poprzez nasze ręce. Stąd znane rady – by często myć ręce przez minimum 20 sekund i unikać dotykania twarzy.

Również okulary mogą stanowić dodatkową ochronę, zapobiegając infekcji przenoszonej wraz z oddechem i przez dotykanie oczu. Wiadomo, że preferowane przez koronawirusa miejsca wnikania do organizmu (receptory ACE-2) występują również w oczach. A już w lutym odnotowano przypadki zarażonych COVID-19 za sprawą nieodpowiedniej ochrony oczu w placówkach opieki zdrowotnej.

Koronawirus: czy powinniśmy zacząć nosić gogle?

Interpretując badania obserwacyjne musimy pamiętać, że korelacja (dwie rzeczy zachodzące razem) niekoniecznie oznacza przyczynowość (jedna rzecz powoduje drugą). Aby sprawdzić przyczynowość, potrzebne jest badanie kontrolowane.

W tym przypadku wypadałoby prześledzić dwie starannie dobrane grupy osób – w jednej byliby okularnicy, a w drugiej osoby bez okularów – aby zobaczyć, w której z nich częściej dochodzi do infekcji. Dowody z takiego badania zawsze będą silniejsze niż te z badań obserwacyjnych. Należy również zauważyć inne słabe punkty chińskiego badania – prowadzono je tylko w jednym miejscu na małej grupie osób.

Dane chińskich naukowców dotyczące populacji pochodziły ze znacznie wcześniejszych badań na próbie, która nie była dokładnie dopasowana (pod względem wieku, demografii i innych czynników) do próby hospitalizowanej z powodu COVID-19. Poza tym nie można zagwarantować, że wszyscy krótkowidze w tej populacji nosili okulary dłużej niż osiem godzin dziennie.