Cyberprzemoc i jej rodzaje. Zapobieganie!!!
Co to jest cyberprzemoc?
Cyberprzemoc (agresja elektroniczna) – prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych z wykorzystaniem Internetu lub urządzeń elektronicznych, np. telefonu komórkowego.
Cechy cyberprzemocy
Sprawca pozornie może być trudny do ustalenia, nie jest jednak anonimowy!
Materiały rozpowszechniane są bardzo szybko i są ogólnodostępne. Trudno je również usunąć z sieci – jest to niemal niemożliwe.
Bardzo łatwo zarówno stać się jej ofiarą, jak i się jej dopuścić na powstających coraz częściej forach internetowych, portalach społecznościowych czy czatach.
Formy cyberprzemocy
- Naruszenie wizerunku
Działania:
Upublicznianie wizerunku lub danych osoby bez jej wiedzy lub zgody.
Formy:
Umieszczenie zdjęcia lub filmu przedstawiającego kogoś na stronie internetowej, na blogu, w serwisie społecznościowym itp., pisanie postów związanych z tą osobą.
- Naruszenie czci
Działania:
– Obrażanie lub znieważanie osoby z wykorzystaniem Internetu lub telefonu.
– Kierowanie oszczerstw wobec tej osoby, które mogą ją poniżyć.
– Użycie wizerunku osoby w celu jej ośmieszania.
– Wypowiadanie pod adresem pokrzywdzonego znieważających go wulgaryzmów lub ubliżających określeń.
Formy:
– Umieszczenie wizerunku osoby w celu jej upokorzenia, np. na stronie internetowej, na blogu, w serwisie społecznościowym, rozesłanie e-mailem lub za pomocą telefonu komórkowego.
– Umieszczanie w Internecie lub przesyłanie obrażających kogoś treści i opinii.
– Tworzenie kompromitujących blogów, fałszywych kont i profili w serwisach społecznościowych.
- Włamania
Działania:
– włamanie do miejsca w Internecie strzeżonego hasłem lub innym zabezpieczeniem, np.: na konto e-mailowe, na profil w serwisie społecznościowym,
– inne miejsce strzeżone hasłem lub innym zabezpieczeniem w celu uzyskania jakichś informacji.
– wprowadzanie zmian tj.: zmiana hasła, dokonanie zmian w treści czy w wyglądzie strony/profilu, dodanie lub usunięcie zdjęć, niszczenie, uszkadzanie.
- Groźby
Działania:
– Grożenie komuś popełnieniem przestępstwa (np. pozbawieniem życia) przez Internet.
– Zmuszanie osoby do działania w określony sposób pod groźbą.
Formy:
– Przesyłanie gróźb drogą e-mailową lub za pomocą innych narzędzi dostępnych w Internecie, takich jak czat, komunikatory, forum.
– Grożenie innej osobie przy użyciu Internetu lub telefonu komórkowego.
- Wulgaryzmy
– Działania:
– Używanie w Internecie wulgarnych zwrotów (w miejscach dostępnych powszechnie, czyli nie wymagających np. znajomości hasła i logowania się).
– Umieszczenie w Internecie nieprzyzwoitego zdjęcia, rysunku, obrazu.
- Nękanie
Działania:
– Złośliwe niepokojenie jakiejś osoby w celu dokuczenia jej.
– Natarczywe powtarzanie jakiegoś działania w Internecie wbrew woli danej osoby.
Formy:
– Wielokrotne wysyłanie komuś w Internecie lub przy użyciu telefonu komórkowego niechcianych informacji, obrazów, linków itp.
– Bardzo częste wysyłanie komuś e-maili i informacji za pomocą komunikatorów, czatów, pomimo niezgody odbiorcy.
– Wpisywanie bardzo dużej ilości niechcianych komentarzy pod zdjęciami czy wypowiedziami danej osoby w Internecie.
- Szkodliwe treści
– Szkodliwe treści to materiały, które mogą mieć negatywny wpływ na rozwój i psychikę dzieci i młodzieży. Dzieci mogą na nie trafiać celowo lub przypadkowo, np. poprzez mylne wyniki wyszukiwania, spam czy reklamę.
Do szkodliwych treści zazwyczaj zalicza się:
– treści pornograficzne, w tym materiały prezentujące relacje seksualne z wykorzystaniem przemocy oraz nietypowe i dewiacyjne zachowania seksualne;
– treści prezentujące przemoc i okrucieństwo, np. w filmach bądź brutalnych grach komputerowych;
– treści promujące zachowania autodestrukcyjne – samookaleczenia lub samobójstwa, bądź zachowania szkodliwe dla zdrowia, np. wyniszczające diety (tzw. ruch pro-ana), zażywanie narkotyków lub dopalaczy;
– treści dyskryminacyjne, nawołujące do wrogości lub nienawiści wobec różnych grup społecznych, narodowościowych, religijnych lub osób.
Jak postępować, będąc ofiarą cyberprzemocy?
- Zapisuj w komputerze i telefonie wszystkie dowody związane z dręczeniem; potem pokaż je osobie, której ufasz,
- Staraj się także zapisywać datę i godzinę przesłania wiadomości oraz wszystkie szczegóły dotyczące nadawcy; te informacje mogą być wykorzystane do ścigania sprawców,
- Jeśli jesteś ofiarą cyberprzemocy na czacie, towarzyskiej stronie internetowej lub ciągle dostajesz wiadomości z groźbami, zgłoś to administratorowi Twojej sieci; adres zwykle jest podany na stronie administratora,
- Zablokuj otrzymywanie wiadomości od danych osób lub użyj filtrów do zablokowania wiadomości przesyłanych od konkretnych nadawców,
- Jeśli otrzymujesz niechciane wiadomości na Twój telefon komórkowy, zmień swój numer, a nowy numer daj tylko bliskim znajomym,
- Nigdy nie trzymaj w tajemnicy faktu, że jesteś ofiarą cyberprzemocy; zawsze zgłaszaj na policję, że Ci grożono;
Gdzie szukać pomocy?
Milczenie w tym przypadku nie jest złotem. Osoby mające do czynienia z cyberprzemocą powinny porozmawiać z rodzicami, nauczycielem albo pedagogiem.
Instytucje zajmujące się problemami przemocy :
– 0-22 668-70-00 Niebieska Linia – telefon zaufania czynny w dni powszednie od 14.00 – 22.00; oferuje pomoc osobom doznającym przemocy, stosującym przemoc i świadkom przemocy,
– www.helpline.org.pl e-mail: helpline@helpline.org.pl, czat ze strony http://helpline.org.pl/, telefon 800 100 100 (od poniedziałku do piątku w godz.12-18),
– www.fdds.pl portal dotyczący problemu krzywdzenia dzieci,
– www.dzieckowsieci.pl strona kampanii społecznej koncentrującej się na ochronie dzieci przed niebezpiecznymi zachowaniami i treściami w Internecie,
Odpowiedzialność karna:
cyberprzemoc i stalking w Polsce są zabronione. Obecnie podlegają one karze na podstawie art.190a Kodeksu Karnego.
- paragraf 1: Nękanie, wzbudzanie poczucia zagrożenia i istotne naruszanie prywatności osoby lub osoby jej najbliższej podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
- paragraf 2: Tej samej karze podlega wykorzystywanie wizerunku danej osoby lub podszywanie się pod nią.
- paragraf 3: Jeżeli następstwem czynu określonego w §1. lub §2. jest targnięcie się ofiary na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności do lat 10.
w Polsce posługiwanie się Internetem w celu prześladowania innych nie jest bezkarne! Karalne są również zniewaga, groźba karalna, niszczenie danych informatycznych i utrudnianie dostępu do danych informatycznych, które mogą być przejawami cyberprzemocy.
PORADY DLA RODZICÓW:
- Rozmawiaj o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu.
- Poznawaj Internet razem z dzieckiem.
- Pamiętaj, aby zabezpieczyć wszystkie urządzenia, które łączą się z Internetem (również telewizor, konsolę do gier, smartfon) w filtry kontroli rodzicielskiej.
- Proponuj strony dostosowane do wieku i zainteresowań dziecka.
- Korzystaj z porad specjalistów.
- Jeśli masz taką możliwość umieść komputer w miejscu widocznym – tak abyś widział, co robi Twoje dziecko.
- Przypominaj dziecku by nie ujawniało w sieci swoich danych osobowych: imienia, nazwiska, adresu, numeru telefonu itp.
- Przypominaj dziecku by nie umawiało się z osobami poznanymi w Internecie – nikt nie wie, kto tak naprawdę jest po drugiej stronie. Niestety Twoje dziecko może natknąć się w Internecie na złodziei, pedofilów czy osoby rekrutujące do sekt.
- Kontroluj, co publikuje dziecko w sieci – lepiej żeby nie umieszczało kompromitujących zdjęć i filmów.
- Interesuj się tym, co robi Twoje dziecko w Internecie – zobacz czy gra w odpowiednie dla swojego wieku gry, czy wchodzi na bezpieczne strony internetowe.
- Powiedz dziecku, że jeżeli coś w Internecie je zaniepokoi – powinno Ci o tym powiedzieć.
- Pamiętaj, że nadmierne korzystanie z komputera może prowadzić do uzależnienia. Zachęcaj dziecko do innych zajęć.