20 października w Zespole Szkół Nr 2 w ramach kolejnej edycji Dolnośląskiego Festiwalu Nauki odbył się wykład Pani Małgorzaty Zielińskiej pt. ,, Substancje kacerogenne w pokarmach” oraz ,, Co każdy chłopak i dziewczyna powinni wiedzieć o terroryzmie”.
Tradycyjna polska kuchnia obfita w mięso, tłuszcze, cukry proste i sól nie sprzyja zdrowiu. Na naszym rynku nie brakuje żywności ubogiej w witaminy, składniki mineralne, przeciwutleniacze czy fitosterole. Niestety, spora część produktów zawiera także substancje szkodliwe dla zdrowia, które zwiększają ryzyko wystąpienia nowotworu jelita grubego, żołądka czy trzustki. W jakich produktach najczęściej znajdują się substancje kancerogenne?
- Czym są substancje kancerogenne?
Szacuje się, że 30 proc. nowotworów powstaje w wyniku stosowania niezdrowej diety i trybu życia. Niewłaściwy sposób odżywiania jest drugim po paleniu tytoniu czynnikiem mającym duży wpływ na ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej. Wszystko przez substancje kancerogenne, czyli związki, które szkodliwie działają na materiał genetyczny komórki i zwiększają ryzyko nowotworu. Komórka, której DNA uległo uszkodzeniu, zaczyna namnażać się w niekontrolowany sposób, co prowadzi do rozwoju raka.
Substancje, które zwiększają ryzyko wystąpienia nowotworu to m.in.:
pestycydy,
antybiotyki,
metale ciężkie,
dioksyny,
kantaksyny,
bisfenol A
aflatoksyny.
Substancje kancerogenne to takie, które mogą inicjować powstawanie nowotworów. Występują w żywności naturalnie, mogą być wchłonięte przez rośliny z gleby lub powietrza, a także powstawać w procesach kulinarnych i obróbki technologicznej żywności. Do substancji takich zalicza się nitrozaminy, których duże stężenie znajduje się w żywności bogatej w azotany, np. peklowane produkty mięsne. To również wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, których duże ilości w roślinach są wynikiem zanieczyszczenia powietrza, ale mogą powstawać także w żywności podczas m.in. obróbki termicznej. Ich źródłem jest także palenie tytoniu .
Ich największe ilości znajdują się w produktach, takich jak frytki czy chipsy. Natomiast zbilansowana dieta wpływa na prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu, a jej stosowanie jest jednym z czynników zmniejszających ryzyko wystąpienia nowotworów czy innych chorób cywilizacyjnych .
Wspólna definicja prawna Unii Europejskiej dotycząca przestępstw terrorystycznych została określona w decyzji ramowej Rady 2002/475/WSiSW. Są to akty popełniane w celu:
– poważnego zastraszenia ludności,
– bezprawnego zmuszenia rządu lub organizacji międzynarodowej do podjęcia lub zaniechania określonego działania,
stabilizacji lub zniszczenia podstawowych politycznych, konstytucyjnych, gospodarczych lub społecznych struktur kraju lub organizacji międzynarodowej.
Terroryzm
różnie umotywowane, najczęściej ideologicznie, planowane i zorganizowane działania przestępcze pojedynczych osób lub grup, w celu wymuszenia od władz państwowych i społeczeństwa określonych zachowań i świadczeń, często naruszające dobra osób postronnych; działania te są realizowane z całą bezwzględnością, za pomocą różnych środków (nacisk psychiczny, przemoc fizyczna, użycie broni i ładunków wybuchowych), w warunkach specjalnie nadanego im rozgłosu i celowo wytworzonego w społeczeństwie lęku.
Terroryzm dżihadystyczny
terroryzm wynikający z dżihadyzmu, czyli skrajnego i odradzającego się nurtu salafizmu w sunnickiej społeczności muzułmańskiej, który odrzuca demokrację i ustawodawczą moc człowieka; dżihadyści dążą do stworzenia państwo podlegającego wyłącznie prawu islamskiemu ustanowionemu przez Allaha (shariatu); główne ugrupowania terroryzmu dżihadystycznego to Al‑Ka’ida i Państwo Islamskie.
Terroryzm etniczno‑narodowościowy i separatystyczny
terroryzm motywowany nacjonalizmem, pochodzeniem etnicznym i/lub religii. Grupy separatystów starają się odłączyć część terytorium od kraju lub anektować terytorium jednego kraju do drugiego. Ideologia lewicowa lub prawicowa nie jest rzadka wśród separatystów; do ugrupowań stosujących tego rodzaju terroryzm należy: Irlandzka Armia Republikańska (IRA) czy kurdyjska PKK; w ostatnich latach mocno rozwinął się także prorosyjski ruch separatystyczny na Ukrainie, głównie na Półwyspie Krymskim.
Terroryzm lewicowy i anarchistyczny
terroryzm zmierzający do rewolucji przeciwko ustrojowi politycznemu, porządkowi społecznemu i gospodarczemu państwa w celu wprowadzenia socjalizmu i ostatecznego ustanowienia bezklasowego społeczeństwa; lewicowe ugrupowania terrorystyczne często wyznają ideologię marksistowsko‑leninowską i działają przede wszystkim w krajach południowej Europy – w Grecji, Hiszpanii i we Włoszech (Czerwone Brygady); ich celem są ośrodki odpowiedzialne za politykę migracyjną, w tym centra deportacyjne oraz ambasady.
Terroryzm prawicowy
terroryzm charakterystyczny dla neonazistów, neofaszystów, czy ultranacjonalistów; prawicowy terroryzm dąży do zmiany systemu politycznego oraz porządku społeczny i gospodarczy państwa według modelu prawicowego. Opiera się on na supremacji (wyższości) pewnej grupy osób o wspólnej cesze (naród, rasa, kultura itp.) nad innymi obywatelami; prawicowe organizacje terrorystyczne walczą z różnorodnością społeczną; są wśród nich powszechnie zachowania rasistowskie, ksenofobiczne i mizoginistyczne, a także wrogość wobec społeczności LGBTQ+ i imigrantów.
Jakie są metody walki z terroryzmem?
Wśród najbardziej klasycznych metod zwalczania terroryzmu można wyróżnić: metody polityczne, metody militarne oraz metody zmienne tj. cywilno-wojskowe.