W jakich codziennych sytuacjach ryzyko zarażenia się koronawirusem jest największe? „Nie ma właściwej odpowiedzi na pytanie, co jest bezpieczne, a co nie. Musisz tylko wiedzieć, jakie jest ryzyko i zdecydować, czy jesteś gotów je podjąć” – tłumaczy onkolog i bioetyk z University of Pennsylvania, dr Ezekiel Emanuel. Wraz z dwoma innymi uczonymi stworzył więc indeks ryzyka COVID-19, który szacuje, z jakim niebezpieczeństwem wiążą się nasze codzienne aktywności.

Naukowcy stworzyli indeks ryzyka COVID-19

Dr Ezekiel Emanuel: nie ma właściwej odpowiedzi na pytanie, co jest bezpieczne, a co nie. Musisz tylko wiedzieć, jakie ryzyko niesie za sobą określona aktywność i zdecydować, jakie ryzyko jesteś gotów podjąć

Stopień ryzyka zakażenia uszeregowano kolorami. Od ciemnozielonego (czynności najbezpieczniejsze) do czerwonego (bardzo ryzykowne).

Twórcy indeksu podkreślają, że pokazuje on, na co zwrócić uwagę, decydując się na podjęcie danej aktywności i że ryzyko zależy od tego, jak do niej podejdziemy

Indeks ryzyka COVID-19 – dlaczego powstał?

Indeks ryzyka COVID-19 jest odpowiedzią na wątpliwości i lęk Amerykanów. Po zluzowaniu przez władze restrykcji i braku szczegółowych wytycznych, jak radzić sobie z pandemią COVID-19, wielu obywateli nie wiedziało, jakie zachowania są bezpieczne, a jakie niosą ryzyko zachorowania.

Epidemiolog z Arizony, prof. SaskiaPopescu, zaczęła odpowiadać na całą serię pytań od znajomych, ale też pojawiających się w internecie. Wydawało się, że wszyscy mają pytania typu: „czy mogę zjeść w restauracji?”, „czy mogę grać w tenisa?” itp. – Odkryliśmy, że ludzie naprawdę mają trudności ze zrozumieniem stopnia ryzyka, jakie wiążą się z codziennymi aktywnościami – zauważa prof. Popescu. Wielu ludzi wręcz widziało tylko dwie możliwości: albo zostajesz w domu, albo wychodzisz i narażasz się na duże niebezpieczeństwo. Tymczasem, jak podkreśla profesor, „nadal możesz żyć swoim życiem i nie czuć się tak ograniczonym przez sytuację związaną z epidemią koronawirusa”.

Prof. Popescu wraz z dwoma innymi naukowcami – dr Jamesem P. Phillipsem, dyrektorem medycyny katastrof w GWU EmergencyMedicine i dr. Ezekielem Emanuelem, onkologiem i bioetykiem z University of Pennsylvania – postanowili oszacować czynności są najbezpieczniejsze, a które wiążą się z największym ryzykiem związanym z zakażeniem koronawirusem SARS-CoV-2. – Nie ma właściwej odpowiedzi na pytanie, co jest bezpieczne, a co nie. Musisz tylko wiedzieć, jakie ryzyko niesie za sobą określona aktywność i zdecydować, jakie ryzyko jesteś gotów podjąć – tłumaczy dr Ezekiel Emanuel. Tak powstał indeks ryzyka COVID-19.

 

Zestawienie powstało w oparciu o cztery kluczowe czynniki:

1. Rodzaj przestrzeni (otwarta czy zamknięta)
2. Czas trwania interakcji

 

3. Obecność innych osób i ich zagęszczenie
4. Związane z dynamicznym wydychaniem powietrza – kichanie, krzyk, śpiew, śmiech

 

Stopień ryzyka zakażenia uszeregowano kolorami. Od ciemnozielonego (czynności najbezpieczniejsze) do czerwonego (bardzo ryzykowne).

Jak podkreśla prof. Popescu, każda z czynności wiąże się z ryzykiem, chodzi tylko o to, by móc je maksymalnie ograniczyć.

Które zachowania są więc najbezpieczniejsze? Przedstawiono je na polu zielonym. Wśród nich znalazło się oczywiście pozostanie w domu, ale także spacery (ze zwierzakiem lub bez), bieganie i jazda na rowerze – samotnie lub z inną osobą (tu jednak istnieje ryzyko bliższego kontaktu lub grupowania się ludzi). Małe ryzyko niosą za sobą również pikniki, w których udział biorą osoby inne niż te, z którymi mieszkamy i z zachowaniem dystansu oraz kupowanie jedzenia czy napojów na wynos (choć w przypadkach tych istnieje ryzyko dużego nagromadzenia się ludzi).

Indeks ryzyka COVID-19. Niskie i średnie ryzyko zakażenia

Ryzyko niskie do średniego podejmujemy podczas uprawiania sportów, które nie wiążą się z małym dystansem (tenis, golf); podczas zakupów spożywczych czy innych (tu pojawia się niebezpieczeństwo związane np. z bliskim kontaktem z innymi czy dotykaniem różnych powierzchni).

Ryzyko wyższe, ale wciąż zaliczane do średniego istnieje podczas wizyty na oddziale ratunkowym, gdzie może przebywać sporo osób; w ośrodku zdrowia (bliski kontakt, możliwe spore nagromadzenie ludzi, dotykamy różnych powierzchni) czy u dentysty (gdzie oprócz wymienionych czynników ryzyka, dochodzi fakt, że jako pacjent nie nosisz maseczki). Do poziomu tego naukowcy zaliczyli też jadzę taksówką, wizytę w muzeum, spożywanie posiłków w restauracjach na świeżym powietrzu.

Ryzyko średnie do wysokiego podejmujemy podczas wizyty na siłowni (bliski kontakt, dotykanie powierzchni, często brak maseczki), u fryzjera/ barbera/ salonu pielęgnacji paznokci (bliski kontakt, nieraz noszenie maseczki jest niemożliwe), pracując w biurze (możliwość nagromadzenia się ludzi, dotykanie powierzchni, bliski kontakt), podczas wizyty w restauracji (m.in. bliski kontakt, brak maseczki podczas jedzenia).

Indeks ryzyka COVID-19. Kiedy ryzykujesz najwięcej?

Do najbardziej ryzykownych czynności naukowcy zaliczyli wizytę w barze/ klubie nocnym/ udział w przyjęciu (m.in. zamknięta przestrzeń, duże skupiska ludzi, bliski kontakt). Korzystanie z transportu publicznego i podróż samolotem (m.in. zamknięta przestrzeń, częste dotykanie powierzchni, prawdopodobieństwo tworzenia się skupisk), udział w koncertach i uroczystościach religijnych. Do zachowań najbardziej ryzykownych zaliczono również uprawianie sportów, w których zachowanie dystansu społecznego jest niemożliwe, gromadzenia się publiczności podczas imprez sportowych, a także wizyty w kinie i na przedstawieniach teatralnych.

 

Jak w samolocie uniknąć koronawirusa?

Twórcy indeksu podkreślają, że pokazuje on, na co zwrócić uwagę, decydując się na podjęcie danej aktywności i że ryzyko zależy od tego, jak do niej podejdziemy. „Na przykład golf będzie czynnością niskiego ryzyka, jeśli będziesz grać sam lub zachowujesz fizyczny dystans do innych uczestników a kiedy jesteście obok siebie, nosicie maski. Jeśli jednak nie nosicie masek, nie zachowujecie dystansu – ryzyko jest duże – tłumaczy Popescu.

Podobnie, firmy związane z transportem publicznym wprowadzają odpowiednie środki ostrożności – obowiązek zachowania dystansu społecznego, noszenia maseczek, stosowanie środków odkażających i dzięki temu podróż autobusem czy pociągiem będzie bardziej bezpieczna.

Indeks nie uwzględnia wprowadzanych środków zabezpieczających, ocenia jedynie samą aktywność, kierując się wymienionymi wyżej czterema czynnikami.